23:12 / 13.12.2023

Historia radomskiego lecznictwa w pięciu książkach dr. Roberta Wiraszki

©Barbara Pikiewicz

Historia radomskiego lecznictwa w pięciu książkach dr. Roberta Wiraszki 

Poza środowiskiem medycznym, żadna inna radomska grupa zawodowa nie ma opracowanej swojej historii i miejsca w dziejach miasta na przestrzeni wieków. Wszystko to zawarte jest w cyklu wydawniczym, zwanym medycznym pięcioksięgiem doktora Wiraszki. 12 grudnia br. poświęciła temu swoje 53. Retrospotkanie Resursa Obywatelska, a przyczynkiem do zajęcia się tym tematem jest ukazanie się książki pt. „Kompendium dziejów aptekarstwa w Radomiu do 1945 roku.”


©Barbara Pikiewicz

Dr Robert Wiraszka to znany radomski lekarz onkolog. Poza leczeniem pacjentów znajduje czas i ma nieposkromioną ciekawość oraz zmysł badawczy, by zgłębiać historię radomskiej medycyny. Choć z pobieżnej lektury książek wynika, że nie tylko radomskiej, bo autor między wierszami odnosi się do odległej przeszłości także w wymiarze ponadregionalnym. Nie licząc dziesiątek publikacji w fachowych czasopismach i redagowaniu wspólnie z dr. Wojciechem Szafrańskim kolejnych numerów Radomskiego Rocznika Lekarskiego, od 2021 r. dr Wiraszka napisał 5 cennych książek, opartych na ogromnej wiedzy, czerpanej z  wielorakich, przede wszystkim archiwalnych źródeł. 

Jednolity edytorsko i graficznie cykl otwiera „Szpital Św. Kazimierza w Radomiu (1829 – 1968)”, czyli jakże ciekawa historia nieistniejącej już lecznicy przy ul. Malczewskiego. Następnie ukazały się „Dzieje stacjonarnej opieki medycznej w Radomiu 1792-1945” oraz „Słownik biograficzny lekarzy radomskich 1610 – 1945”, zawierający ponad 530 nazwisk medyków, którzy pracowali w Radomiu przynajmniej miesiąc. Czwartą książką jest „Opieka pielęgniarska i położnicza w Radomiu do 1945 roku”, ostatnia, jak dotąd, poświęcona jest wspomnianym wyżej dziejom radomskiego aptekarstwa. 


©Barbara Pikiewicz

©Barbara Pikiewicz

©Barbara Pikiewicz

W rozmowie z regionalistą Pawłem Putonem z Resursy Obywatelskiej dr Robert Wiraszka opowiedział o swojej pracy pełnej odkryć i niespodzianek. Docierając do materiałów,  którymi nikt wcześniej się nie zainteresował, badacz z publicystycznym zacięciem przedstawia nieznane fakty z historii radomskiego lecznictwa. Dowiadujemy się np. że przez historię Radomiu przewinęło się 29 szpitali, w tym kolejowy, jaki powstał prawdopodobnie w związku z budową trakcji z Dęblina na Śląsk. Są pojedyncze wzmianki o funkcjonowaniu tzw. Szpitala Dziadów na dzisiejszym Starym Mieście, istniały szpitale wojenne, epidemiczne, tymczasowe, nawet weneryczne. Najstarszym był Szpital Św. Ducha.  


©Barbara Pikiewicz

Dzięki rzetelnie opracowanemu kompendium w pięciu kolejnych książkach poznajemy biogramy i notki biograficzne nie tylko lekarzy, ale też pielęgniarek i położnych, aptekarzy, łącznie ponad 1200 nazwisk mniej lub bardziej znanych, czasami wręcz zapomnianych! Swego rodzaju odkryciem jest fakt, że dzieje medycyny wiążą się z aspektami produkcji rzemieślniczej na potrzeby leczenia chorych. W Radomiu były produkowane np. naczynia i wagi apteczne. A przy znanej aptece Feliksa Łobodzińskiego /dzisiejszy Pl. Konstytucji 3 Maja/ powstało pierwsze w Królestwie Polskim parowe laboratorium farmaceutyczne i Parowa Fabryka Wód Mineralnych, którą byli częstowani przechodnie. 


©Barbara Pikiewicz

W spotkaniu padło pytanie o ciąg dalszy ciekawej historii medycyny, czyli książkę nr 6. Autor ma pomysł, aby poznać i podzielić się z czytelnikami wiedzą o instytucjach organizujących opiekę lekarską nad mieszkańcami. Ale też są obawy czy przy niedoskonałościach naszego systemu, wręcz jego bylejakości da się o tym opowiedzieć.  

Barbara Pikiewicz