13:09 / 25.09.2016

MIEJSCOWOŚCI, KTÓRE WARTO ZWIEDZIĆ - CZARNOLAS

CZARNOLAS   Wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie zwoleńskim, w gminie Policzna na Równinie Radomskiej.( Nazwa wsi pochodzi od grądów jodłowych, powszechnie w Puszczy Kozienickiej zwanych "czarnym lasem", obecnie nie występujących w okolicy. Istniała już prawdopodobnie w XIV w.


Ruszamy z Radomia drogą krajową 12 Dojeżdżamy do Zwolenia, tu na Placu Jana Kochanowskiego po środku stoi pomnik poety. Naprzeciwko Urzędu Miejskiego jest postawiona scena, gdzie co roku odbywają się imprezy związane  z Janem Kochanowskim pt.” Imieniny Pana Jana” natomiast po lewej stronie widać kościół, gdzie złożono prochy poety. Nawracamy, następnie skręcając w prawo na drogę krajową 79, dalej za Zakładami Mechanicznymi lekko w prawo od drogi krajowej, jedziemy około 8 kilometrów, dojeżdżamy pod bramę pięknego parku lipowego otaczającego Czarnoleskie Muzeum, Zostawiamy samochód na parkingu. Udajemy się pieszo, przed nami frontem dworu stoi okazały pomnik z brązu Kochanowskiego. (Nie zachował się dwór, w którym poeta mieszkał ze swoją rodziną), natomiast  jest wybudowany w XIX wieku dworek Jabłonowskich i to właśnie w nim mieści się Ekspozycja dotycząca życia i twórczości Jana Kochanowskiego.  Wchodzimy do holu tam otrzymujemy słuchawki z wydobywającym się głosem lektora, który oprowadza nas po zwiedzających salach. Na wprost widzimy wiszący gobelin Krystyny Czarnockiej, na którym jest ukazana postać poety wraz z stojącą u jego boku córką Urszulką... oglądamy portret Jana Kochanowskiego, oraz stojący stół z marmurową mozaiką. Danusia czyta wiszący biogram Jana Kochanowskiego, skręcamy w lewo do pierwszej sali wokół, której czytamy ciekawe cytaty. W sali znajduje się z półszlachetnymi kamieniami stół sprowadzony z Wenecji. Są też drzeworyty. Na ścianie wisi kolejny gobelin z  pokazanym Kochanowskim na tle Collegium Maius w towarzystwie dwóch profesorów. Robimy zdjęcia. Głos lektora informuje nas, że w górnych rogach gobelinu można zobaczyć umieszczony herb króla Zygmunta Augusta i insygnia Uniwersytetu Krakowskiego. W gablocie jest kopia księgi immatrykulacyjnej Uniwersytetu z 1544 roku. Są też gabloty w kształcie renesansowych okien. Na ścianie wisi litografia „Portret Jana Kochanowskiego”. Są też renesansowe meble, którymi zainteresowała się Danusia. Naszą uwagę zwróciły zachowane renesansowe, żelazne drzwi do murowanego pomieszczenia zwanego skarbczykiem.( to jedne z niewielu pozostałości z życia poety) Wypełniają je elementy w kształcie rombów a w środkowym polu widzimy herb Korwin oraz inicjały JK. Znów w ruch poszedł aparat fotograficzny, kilka ujęć zrobionych, Wchodząc do drugiej sali zobaczyliśmy w gablotach umieszczone wydania dzieł: Fraszki, Treny… i  wiszący gobelin w jego centralnej części widzimy stojąca postać króla Zygmunta Augusta, a obok siedzący z księgą poeta.  W tej sali znajduje się także kopia obrazu Jana Matejki. Jest również najcenniejsza pamiątka - renesansowy pierścień zaręczynowy, z rubinem i szmaragdem oraz rzeźbą przedstawiającą głowę kobiety. Na ścianach czytamy kolejne cytaty z twórczości. Danusia ogląda dwie kopie obrazów Jana Matejki: Kochanowski nad trumną Urszulki i Portret Jana Kochanowskiego. Ja fotografuję  kolejny gobelin Krystyny Czarnockiej zatytułowany  „Treny”. Motywem jest „drzewo śmierci”. Obok wisi portret poety z Urszulką. Przechodzimy do czwartej Sali. „Odprawa posłów greckich”. Tu kolejny gobelin autorstwa Jolanty Owickiej. Przedstawiający „Odprawy…”. Prezentowana jest w tej sali broń z epoki. Obok kopia portretu Jana Zamoyskiego i  Stefana Batorego.  Zbliżamy się do oszklonego gabinetu poety po śmierci Urszulki. W gabinecie jest fotel poety, półka z jego dziełami, rekonstrukcja zegara oraz szesnastowieczna drewniana rzeźba „Złożenie do grobu”. Przed gabinetem jest rzeźba głowy Jana Kochanowskiego wykonana w brązie autorstwa Xawerego Dunikowskiego. Na wąskim korytarzu na ścianach wiszą cytaty z twórczości poetyckich następców Kochanowskiego między innymi: Krasicki, Niemcewicz, Mickiewicz, Słowacki, Norwid, Leśmian. Dochodzimy do ostatniej sali tam wisi obraz ukazujący gospodarza i hetmana Jana Zamoyskiego. Na ścianach widnieją kolejne cytaty. Ekspozycję zamyka kolejny gobelin ”Jagiellońskie dysputy”, który wykonała Danuta Paprowicz-Michnio przedstawiający wizerunek poety. W prawej ręce trzyma rękawiczki, lewą trzyma płaszcz oraz szarfę z datami życia poety 1530-84. Na dole jest herb rodziny, Korwin. Wychodzimy na zewnątrz. W piwnicach dworku są dwie sale, jedna z wystawą Rzeczpospolita Babińska,. Ekspozycja oparta jest na scenach o charakterze teatralnym. . Naturalnej wielkości figury historyczne: od lewej Andrzej Trzecielski, w rozmowie z Mikołajem Rejem, siedzą przy stole Andrzej Frycz Modrzewski, arcybiskup Mikołaj Dzierzkowski, Jan Łaski, za nimi stoją Piotr Kaszewski z żoną, dialog prowadzą Jan Zamoyski z Janem Firlejem, szachy grają Jan Kochanowski z Marcinem Bielskim. Odpowiednie stroje i renesansowa muzyka tworzą  nastrój tamtej epoki. W kaplicy znajduje się druga wystawa „ Mały Wawel”. To impresja mówiąca o pobycie Kochanowskiego na dworze królewskim. Na ścianach są dekoracje wzorowane na komnatach wawelskich. Występuje król Zygmunt August, królowa Anna Jagiellonka, królowa Bona, Barbara Radziwiłłówna, lutnista królewski i Stańczyk. Z kaplicy idziemy aleją lipową do miejsca gdzie rosła słynna czarnoleska lipa. W tym  miejscu, wzniesiony został obelisk upamiętniający Piotra Kochanowskiego, bratanka poety i kamienny sarkofag z wykutym imieniem ukochanej córki Urszulki. Za nim jest duży kamień przypominający ławkę, na niej podobno siadywał poeta. Legenda mówi, że kamień ma cudowną moc… kto na nim usiądzie zostanie natchniony weną poetycką, siadamy z Danusią na kamieniu. Następnie spacerujemy po pięknym parku,  gdzie zachowały się liczne lipy, graby, egzotyczne gatunki drzew oraz dąb - pomnik przyrody, przechodzimy koło zachowanych stawów przy których co roku odbywają się organizowane Sobótki.

Zdjęcia: Adam Dziedzic